KHÔNG THỰC HIỆN NGHĨA VỤ CẤP DƯỠNG
TƯ VẤN NHƯ Ý vừa nhận được câu hỏi từ một bạn xin được giấu tên với nội dung như sau:
“Em và chồng đã ly hôn từ tháng 8/2018 vì em không sinh con trai cho anh ta, anh ta có người phụ nữ khác và hai người vừa có con trai. Tòa án huyện Củ Chi xử cho em nuôi con (2 bé gái, bé 7 tuổi và bé 2 tuổi) và anh ta phải cấp dưỡng 5 triệu đồng/tháng, nhưng anh ta không chịu cấp dưỡng. Do công việc của em không ổn định và con nhỏ hay đau ốm nên em không có khả năng nuôi con 1 mình, em có gọi điện cho anh ta và anh ta hứa sẽ gửi tiền nhưng chờ mãi không thấy. Tháng nào em cũng gọi đòi tiền cấp dưỡng nhưng anh ta cứ hứa rồi lại thôi, có vài lần em đến nhà anh ta thì chỉ gặp vợ hiện tại của anh ta, cô ta bảo không liên quan đến cô ta và đuổi em về.
Tháng 2/2019 con gái nhỏ của em bị ốm nặng phải nằm viện suốt 3 tháng, em phải chăm con và không thể đi làm được, thêm chi phí ăn uống và học phí cho con lớn nên tiền em tiết kiệm được cũng hết sạch, em phải đi vay nợ, em có gọi điện thoại nói tình hình con cho anh ta và nói anh ta chuyển tiền cấp dưỡng của những tháng trước đó cho em lo tiền ăn uống, chữa bệnh cho con nhưng anh ta bảo anh ta cũng phải nuôi con trai và vợ của anh ta nên không có tiền để cấp dưỡng cho mẹ con em.
Trong khi đó vợ hiện tại của anh ta hay đăng hình trên mạng xã hội khoe được anh ta tặng quà. Hiện tại em không còn tiền để đóng học phí, lo chi phí hàng ngày cho con, tháng tới em còn phải trả nợ và lãi. Anh chị cho em hỏi làm cách nào để bắt chồng em cấp dưỡng và em có thể yêu cầu anh ta trả lãi của khoản tiền anh ta chưa cấp dưỡng không? Em cảm ơn rất nhiều!”
Với trường hợp trên TƯ VẤN NHƯ Ý trả lời như sau:
Thứ nhất, buộc chồng cũ của bạn thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng.
Theo Điều 82 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, Nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn như sau:
“1. Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ tôn trọng quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi.
2. Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.”
Điều 107 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định về Nghĩa vụ cấp dưỡng như sau:
“1. Nghĩa vụ cấp dưỡng được thực hiện giữa cha, mẹ và con; giữa anh, chị, em với nhau; giữa ông bà nội, ông bà ngoại và cháu; giữa cô, dì, chú, cậu, bác ruột và cháu ruột; giữa vợ và chồng theo quy định của Luật này.
Nghĩa vụ cấp dưỡng không thể thay thế bằng nghĩa vụ khác và không thể chuyển giao cho người khác.
2. Trong trường hợp người có nghĩa vụ nuôi dưỡng trốn tránh nghĩa vụ thì theo yêu cầu của cá nhân, cơ quan, tổ chức được quy định tại Điều 119 của Luật này, Tòa án buộc người đó phải thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định của Luật này.”
Thứ hai, theo quan điểm của chúng tôi, không thể tính lãi tiền chậm cấp dưỡng đối với chồng cũ của bạn
Luật Hôn nhân và gia đình 2014 và Bộ luật Dân sự 2015 không có quy định cụ thể về việc tính lãi tiền chậm cấp dưỡng.
Cấp dưỡng là việc một người có nghĩa vụ đóng góp tiền hoặc tài sản khác để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người không sống chung với mình mà có quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng trong trường hợp người đó là người chưa thành niên, người đã thành niên mà không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình hoặc người gặp khó khăn, túng thiếu theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình năm 2014.
Và trong pháp luật dân sự chỉ quy định tính lãi chậm trả đối với chậm thực hiện “Nghĩa vụ trả tiền” tại khoản 1, Điều 357 Bộ luật Dân sự năm 2015 “Trường hợp bên có nghĩa vụ chậm trả tiền thì bên đó phải trả lãi đối với số tiền chậm trả tương ứng với thời gian chậm trả”. Như vậy, Điều 357 không có quy định phải trả lãi đối với những nghĩa vụ khác được quy định tại Bộ luật Dân sự năm 2015.
Việc chồng cũ của bạn cấp dưỡng nuôi con sau khi ly hôn chỉ là một “nghĩa vụ đóng góp tiền hoặc tài sản” để cùng bạn nuôi dạy con, không thể coi đó như một “nghĩa vụ trả tiền” trong giao dịch dân sự. Nên trong trường hợp này không thể tính lãi tiền chậm cấp dưỡng đối với chồng cũ của bạn.
Hành vi từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng của chồng cũ của bạn ngoài bị áp dụng biện pháp buộc phải thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng thì đó còn được xem hành vi vi phạm pháp luật và tùy tính chất, mức độ vi phạm có thể bị xử lý vi phạm hành chính hoặc phải chịu trách nhiệm hình sự.
Cụ thể, Nghị định 167/2013/NĐ-CP quy định phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng với hành vi từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ nghĩa vụ cấp dưỡng, chăm sóc con sau khi ly hôn theo quy định của pháp luật.
Bên cạnh đó Điều 186 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định về Tội từ chối và trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng:
“Người nào có nghĩa vụ cấp dưỡng và có khả năng thực tế để thực hiện việc cấp dưỡng đối với người mà mình có nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định của pháp luật mà từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng, làm cho người được cấp dưỡng lâm vào tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này mà còn vi phạm, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 380 của Bộ luật này, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.”
Trên đây là những tư vấn của Tư vấn Như Ý về vấn đề này, rất mong bài viết sẽ hữu ích cho bạn.