Nhượng quyền thương mại dần trở thành hoạt động kinh doanh quen thuộc tại Việt Nam, nó giúp bên nhượng quyền phát triển nhanh chóng hệ thống kinh doanh của mình và giúp bên nhận quyền có thể bắt đầu công việc kinh doanh một cách nhanh chóng hơn. Tuy nhiên hình thức kinh doanh này vẫn còn tương đối mới mẻ đối với thị trường Việt Nam những năm gần đây nên chúng ta cần lưu ý ở một số điểm khi soạn thảo Hợp đồng nhượng quyền thương mại.

Luật Thương mại 2005 đã có một số nội dung quy định chung về hoạt động nhượng quyền thương mại, đồng thời pháp luật cũng có những quy định riêng dành cho hoạt động kinh doanh này thông qua Nghị định 35/2006/NĐ-CP (sau đây gọi tắt là Nghị định 35). Nói về hợp đồng nhượng quyền thương mại, Điều 11 Nghị định 35 có quy định một hợp đồng nhượng quyền có những nội dung chủ yếu sau:

1.     Nội dung của quyền thương mại.

2.     Quyền, nghĩa vụ của Bên nhượng quyền.

3.     Quyền, nghĩa vụ của Bên nhận quyền.

4.     Giá cả, phí nhượng quyền định kỳ và phương thức thanh toán.

5.     Thời hạn hiệu lực của hợp đồng.

6.     Gia hạn, chấm dứt hợp đồng và giải quyết tranh chấp.

Trên đây là những nội dung chủ yếu nhất của một hợp đồng nhượng quyền mà pháp luật liệt kê để đảm bảo quyền lợi cơ bản của các bên giao kết. Tuy nhiên trên thực tế thì việc đàm phán và giao kết một hợp đồng sẽ cho ra nhiều điều khoản hơn và dựa trên nguyên tắc tự do thỏa thuận hợp pháp, các bên có thể đưa ra những nội dung phù hợp cho mình.

Ngoài những lưu ý về năng lực chủ thể trong quan hệ nhượng quyền và thẩm quyền của người tham gia ký kết hợp đồng, có một số điểm mà các bên cần lưu để nâng cao hiệu quả của việc hợp tác kinh doanh theo hình thức nhượng quyền thương mại này.

Thứ nhất, các bên nên sọan Dự thảo hợp đồng trước khi tham gia đàm phán chính thức. Bản Dự thảo hợp đồng sẽ giúp doanh nghiệp dự liệu được trước những vấn đề cần đàm phán cũng như những khúc mắc cần giải đáp kịp thời vào thời điểm ký kết. Một bản dự thảo tốt sẽ thúc đầy quá trình đàm phán diễn ra trôi chảy, đúng trọng tâm và đạt hiệu quả cao hơn. Đặc biệt, thông thường vị thế của bên nhận quyền sẽ yếu thế hơn đôi chút cho với thương nhân nhượng quyền cho nên một bản dự thảo hợp đồng sẽ là bước chuẩn bị cần thiết để bên nhận quyền có thể tham gia đàm phán thành công. Đồng thời, thao tác soạn dự thảo hợp đồng cũng giúp cho bên nhượng quyền có thể nắm bắt được những nhu cầu và điều kiện của phía đối tác từ đó đưa ra những nội dung chính của hợp đồng một cách sâu sát hơn.

Thứ hai, các bên phải thỏa thuận rõ ràng luật quốc gia nào sẽ áp dụng điều chỉnh cho hoạt động nhượng quyền cũng như việc giải quyết tranh chấp nếu xảy ra. Ngoài pháp luật quốc gia của các bên ký kết, các bên cần lưu ý xem còn có luật quốc tế hay tập quán quốc tế nào điều chỉnh quan hệ kinh doanh của mình hay không.

Thứ ba, ngôn ngữ của hợp đồng nhượng quyền thương mại phải là tiếng Việt, trường hợp nhượng quyền từ Việt Nam ra nước ngoài thì ngôn ngữ sử dụng trong hợp đồng do các bên thỏa thuận (Điều 12 Nghị định 35/2006/NĐ-CP). Nếu ký kết hợp đồng với đối tác nước ngoài, bên cạnh bản hợp đồng bằng tiếng Việt, chúng ta nên soạn thêm hợp đồng bằng ngôn ngữ của đối tác hoặc của tiếng nước ngoài thứ ba để làm căn cứ thống nhất thỏa thuận của các bên, tránh những hiểu lầm do cách diễn đạt hay do bất đồng ngôn ngữ gây ra. Từ vấn đề này, chúng ta có thể thấy vai trò quan trọng của một phần nội dung nữa trong hợp đồng đó chính là điều khoản về “giải thích thuật ngữ, định nghĩa” được sử dụng trong hợp đồng.

Thứ tư, chúng ta nên chú ý thỏa thuận chi tiết, cụ thể các điều khoản về chất lượng hàng hóa trong hợp đồng nhượng quyền vì đây gần như là đối tượng chính trong hoạt động kinh doanh của cả bên nhượng quyền lẫn bên nhận. Đặc biệt trong lĩnh vực thực phẩm, đồ uống, vấn đề chất lượng sản phẩm thường rất dễ bị vi phạm nhưng nó có vai trò tiên quyết để thu hút khách hàng và giữ vững uy tín thương hiệu. Điều khoản về chất lượng sản phẩm được thỏa thuận rõ ràng giúp cho bên nhượng quyền giải quyết được nỗi lo đó và đảm bảo được sự thống nhất xuyên suốt chất lượng sản phẩm chứ không chỉ phụ thuộc vào những lần kiểm tra định kỳ hoặc đôt xuất. Một số gợi ý khi thỏa thuận về điều khoản chất lượng sản phẩm như: các tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm là gì, các mô tả chi tiết về sản phẩm (bề ngoài, định lượng, kết cấu,…), nguồn nguyên liệu được phép sử dụng trong chế biến (được mua ngoài hay mua độc quyền từ bên nhượng quyền), thỏa thuận về hoạt động hỗ trợ đào tạo ban đầu của bên nhượng quyền đối với bên nhận quyền (về cách chế biến sản phẩm, phong cách phục vụ,…). Ngoài ra, bạn có thể cân nhắc thỏa thuận thêm những nội dung khác phù hợp với loại sản phẩm mình kinh doanh.

Một lưu ý nữa khi ký kết hợp đồng nhượng quyền thương mại đó là những điều khoản về phạt vi phạm và bồi thường thiệt hại. Ban đầu xuất phát từ tinh thần hợp tác và thiện chí mà đôi khi các bên đề cập không sâu sát những nội dung này dẫn đến khó khăn về sau nếu không may xảy ra trường hợp vi phạm hợp đồng. Một điểm cần lưu ý là khi thỏa thuận về nội dung phạt vi phạm, doanh nghiệp cần ghi rõ về “phạt vi phạm” và “bồi thường thiệt hại”. Theo Điều 300 Luật Thương mại 2005 thì phạt vi phạm là khoản tiền phạt mà một bên của hợp đồng phải trả khi vi phạm nghĩa vụ trong hợp đồng khi các bên có thỏa thuận trong hợp đồng về phạt vi phạm, mức phạt vi phạm hợp đồng tối đa là 8% giá trị phần hợp đồng bị vi phạm (chứ không phải là toàn bộ giá trị hợp đồng), nếu các bên ghi mức phạt nhiều hơn 8% thì phần vượt quá sẽ bị vô hiệu do vi phạm điều cấm của pháp luật. Lưu ý, nếu chỉ thỏa thuẩn về phạt vi phạm mà không ghi là vừa chịu phạt vi phạm vừa phải bồi thường thiệt hại thì bên vi phạm nghĩa vụ chỉ phải chịu phạt vi phạm (khoản 3 Điều 418 Bộ luật dân sự 2015). Do đó, nếu muốn bên vi phạm hợp đồng vừa chịu phạt vi phạm vừa phải bồi thường thiệt hại thì các bên trong hợp đồng phải ghi rõ thỏa thuận này.

Ngoài ra, để có thể đảm bảo quyền lợi trong tương lai của các bên trong hợp đồng khi xảy ra những vi phạm hoặc thiệt hại, các bên có thể liệt kê cụ thể những trường hợp nào có thể sử dụng quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng mà không phải bồi thường thiệt hại bên cạnh những trường hợp pháp luật quy định trước.

Trên đây là những lưu ý khi soạn thảo và ký kết một hợp đồng nhượng quyền. Các bên ký kết hợp đồng cần phải nhất trí tuân thủ và tôn trọng thỏa thuận để công việc kinh doanh của đôi bên cùng thuận lợi, bởi quan hệ hợp tác kinh doanh theo hình thức nhượng quyền đòi hỏi một tinh thần hợp tác và thống nhất cao độ để giữ vững uy tín, sự thống nhất trong hệ thống của bên nhượng quyền và mang lại hiệu quả kinh doanh cao cho bên nhận quyền thương mại. Để đạt được tính chặt chẽ và hợp pháp của hợp đồng nhượng quyền thương mại nói riêng và các loại hợp đồng nói chung, quý doanh nghiệp có thể nhận sự tư vấn của các chuyên gia và luật sư để tham khảo.

LUẬT NHƯ Ý mong rằng bài viết này hữu ích cho quý khách tại thời điểm này và trong tương lai, chúng tôi kính chúc quý khách có được nhiều thuận lợi trong công việc kinh doanh của mình.

LUẬT NHƯ Ý chuyên tư vấn thành lập doanh nghiệp, thay đổi thông tin doanh nghiệp, tư vấn khởi nghiệp. Nếu như đâu đó trong bạn đang nung nấu một ý tưởng kinh doanh, muốn thành lập một doanh nghiệp phù hợp nhất với ý tưởng đó, bạn cần một nhà tư vấn chuyên nghiệp, đảm bảo và nhanh chóng và hãy liên hệ cho chúng tôi, chúng tôi sẽ sẵn sàng giúp đỡ bạn vào bất cứ thời điểm nào.