PHẢI CHỊU TRÁCH NHIỆM PHÁP LUẬT KHI CÓ HÀNH VI XÂM PHẠM THI THỂ, MỒ MẢ, HÀI CỐT
Hiện nay có rất nhiều vụ việc trên thực tế về xâm phạm thi thể, mồ mả và hài cốt. Bộ luật Dân sự và Bộ luật Hình sự đều có quy định xử lý đối với các hành vi trên. Tư vấn Như Ý điểm qua một số quy định của pháp luật hiện hành trong việc điều chỉnh, xử phạt các hành vi xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt. Mời bạn đọc theo dõi chi tiết trong bài viết này.
1) TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ: Trước hết, Điều 319 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 có quy định về Tội xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt như sau:
“Điều 319. Tội xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt
1. Người nào đào, phá mồ mả, chiếm đoạt những đồ vật để ở trong mộ, trên mộ hoặc có hành vi khác xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
b) Chiếm đoạt hoặc hủy hoại vật có giá trị lịch sử, văn hóa;
c) Vì động cơ đê hèn;
d) Chiếm đoạt bộ phận thi thể, hài cốt.”
Theo quy định trên, người có hành vi xâm phạm đến mồ mả, hài cốt, thi thể là người tác động một cách trái phép lên vị trí mai táng xác, hài cốt, tro hài cốt của người chết, nơi an nghỉ cuối cùng của cá nhân người chết.
Hành vi khách quan của tội này có thể bao gồm:
+ Đào, phá mồ mả là hành vi huỷ hoại hoặc làm hư hỏng mồ mả, làm cho mồ mà không còn nguyên vẹn như trước với nhiều động cơ, mục đích khác nhau.
+ Chiếm đoạt những đồ vật để ở trong mộ, trên mộ. Hành vi chiếm đoạt những đồ vật để ở trong mộ, trên mộ, thường đi kèm với hành vi đào, phá mồ mả để lấy những đồ vật quý hiếm mà thân nhân người quá cố cho vào quan tài chôn cùng hoặc lợi dụng việc đổi mộ để chiếm đoạt vật có giá trị để trên mộ…
+ Các hành vi khác xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt. Hành vi khác nói ở đây là bất cứ hành vi nào xâm phạm đến thi thể, mồ mả, hài cốt như đánh tráo thi thể, lấy các bộ phận của thi thể, đánh tráo hoặc chiếm đoạt hài cốt, chia sẻ hài cốt….
Như vậy, chỉ cần có một trong các hành vi nêu trên thì người có hành vi xâm phạm đến thi thể, mồ mả, hài cốt trái phép sẽ bị xử lý theo quy định của Bộ luật hình sự. Mức phạt đối với hành vi trên là phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
2) TRÁCH NHIỆM DÂN SỰ BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI:
Ngoài trách nhiệm hình sự đã nêu trên, Điều 607 Bộ luật dân sự 2015 còn có quy định về trách nhiệm bồi thường thiệt hại do hành vi xâm phạm mồ mả gây ra như:
Thiệt hại do xâm phạm mồ mả gồm chi phí hợp lý để hạn chế, khắc phục thiệt hại và chi phí để bù đắp tổn thất về tinh thần cho những người thân thích theo thứ tự hàng thừa kế hoặc cho người trực tiếp nuôi dưỡng người chết. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận hoặc bằng mức tối đa đối với mỗi mồ mả bị xâm phạm không quá mười lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.
Như vậy, Tội xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt là tội phạm nghiêm trọng của xã hội, ảnh hưởng đến giá trị văn hóa cũng như đời sống tâm linh của người dân. Vì vậy, pháp luật cần xử lý nghiêm minh đối với tội phạm trên để bảo vệ giá trị văn hóa, đời sống tinh thần của người dân.
Trên đây là những quy định của pháp luật về trách nhiệm hình sự cũng như bồi thường thiệt hại của người nào có những hành vi xâm phạm đến thi thể, mồ mả, hài cốt mà Tư vấn Như Ý tổng hợp gửi đến quý bạn đọc.